Rafiq Tağı və Əylisli

Ədəbiyyat millətlərə, ölkələrə, vətənlərə bölünmür. Ədəbiyyatın vətəni yoxdur. O, dünyaya məxsusdur. Milli ədəbiyyat anlayışı da təsəvvürlərdə mövcuddur. Var siyasi, bədii, tarixi-sənədli və dini ədəbiyyat. Əslinə rus, fransız, fars, ingilis və ya Peru, Meksika ədəbiyyatları dediyimiz də əslində Şərq - Qərb və Latın Amerikası ədəbiyyatlarına ayrılır.

Bədii ədəbiyyat isə heç vaxt tarixi sənədlərə istinad etmir. O, illüziyalar, təxəyyül və müəllifin fantaziyaları bazisində yetişir. Tarixdə elə bir bədii əsər də ola bilməz ki, xalqlar, hakimiyyətlər onu əlində bayraq tutub əks-təbliğata başlasınlar. O məntiqlə Mirzə Cəlilin “Kamança”sı, Cəfər Cabbarlının “1905”i, Nəriman Nərimanovun “Bahadır və Sona”sı, Aqil Abbasın “Dolu” romanı, Qənirə Paşayevanın şeirləri, Vahid Naxışın “Xoca”sı, mərhum Ceyhun Mirzəyevin “Fəryad”ı, Oqtay Mirqasımovun “Ovsunçu”su Qarabağ həqiqətlərini dünyaya çatdırmaqda yetərli olmalıydı. Olmayıbsa, deməli bədii film və ədəbiyyatların tarixi cinayətləri təbliğetmə funksiyaları zərif və gücsüzdür.

Hətta onların istismar dövrü başa çatıb. Çox güman ki, ermənilər də kifayət qədər bu səpkidə bədii nümunələr ortaya qoya biliblər. Bəs, nə dərəcədə onların yazdıqları erməni xalqını əzabkeş obrazında dünyaya nümayiş etdirə bilib?

Deməli, hər iki xalqın qarşılıqlı bədii-ədəbi təbliğat maşını işə yaramayıb. Odur ki, son günlər daşqalaq olunan Əkrəm Əylislinin “Daş yuxuları”nı da şişirtmək, böyük fəlakətə çevirmək, xalqımıza qarşı zərbə kimi qiymətləndirmək yersiz, mənasızdır. Gec-tez Əylislinin bu kitabı da unudulacaq, bestsellərə çevrilməyəcək və danışıb-danışıb yorulandan sonra mübahisəli mövzu gündəmdən çıxacaq.

Əylislinin incə səhvi əslində mövcud hakimiyyətin və kreslo generallarının yanında bağışlanılacaq hadisədir. Bu əsər nə ermənilərin əleyhimizə təbliğat rıçaqına, nə də gələcək nəsillər üçün tarixi epoxaya çevriləcək. Vaxtilə Axundov “Hekayəti Xırs-quldurbasan”ı yazanda azəriləri quldur, erməniləri müsbət personajda təqdim etmişdi. Yaxud Nəsimi “ay erməni, erməni”, Sabir “Harda müsəlman görürəm qorxuram” qəzəlləri ilə erməni “dəyirmanına su tökmüş oldu”?

İndiki situasiyada ədəbi mühitdə çəkisi olan yazarlar Əylislinin üzərinə getmirsə, yalnız YAP qırğıları kampaniya qurubsa dözümlü olmaq lazımdır. Əgər Əylislinin yazdığına dözə bilmiriksə, onda 20 il Qarabağsızlığa da dözməyib eyni qəzəblə hakimiyyətin üstünə getməliyik. Əkrəm bəy həssas yanlışlığa yol verib və hədəfə çıxarılıb. Bu bizə Rafiq Tağını xatırladır. R.Tağını İran, Azərbaycan, ABŞ, İsrail ya yoldan keçən heyvərə öldürdü bilmirəm. Amma adamı nişangaha yazdıqları çıxardı. Əylislini hədəfə çıxarmayaq!!!