1932-ci ildə salvadorlu kommunist Farabundo Marti qətlə
yetirilir. Ona terrorist damğasını yapışdıra bilərsiniz. Onsuzda öyrəşmişik sol-çular
müqavimətə başlayanda onlara iğtişaşçı, terrorist, dövlət çevrilişi ittihamlarını
hökumətdən əvvəl liberallar tərəfindən irəli sürülsün. Liberallar həmişə saziş
tərəfdarı olublar və son anda kommunistləri satıblar.
Bu çoxdankı söhbətdir. Markesin “100 ilin tənhalığı” əsərində də məhz bu incə detala toxunulub. Ancaq vaxtilə qeyri-dinc, iğtişaşçı, terrorist damğası ilə üzləşən F.Martinin bu gün adını daşıyan təşkilatın üzvü Salvadorun prezidentdir.
Farabundo Marti Azadlıq Cəbhəsi (FMLN) partizan
təşkilatının nümayəndəsi, telejurnalist Maurisio Funes 2009-cu ildən bəri
Salvadorun prezidentidir. O, rəqibi olan polis şefi - Rodriqo Avilanın seçkidə
dizlərini yerə qoymuşdu. Cəbhənin yeganə döyüşməyən namizədi olmuş
telejurnalistdə sol ideyalara diqqət hələ 1980-1992-ci illərdə ölkədə gedən vətəndaş
müharibəsi zamanı reportajlar təqdim edərkən yaranmışdı.
FMLN-nin qüdrəti intellektual və yüksək təhsilli
partizanların orada təmsil olunmasında idi. Telejurnalistin prezident seçilməsi
heç də asan başa gəlməyib. Təşkilat 1980-1992-ci illərdə ABŞ imperializminə və
Salvadordakı marionetlərə qarşı silahlı müqavimət göstərib. Bu döyüşlərdə 75
min insan ölüb.
Hələ 1980-cı ilin oktyabrında 5 sol təşkilat birləşib
partizan taktikasını seçirlər. 1989-cu ildə paytaxt San-Salvadoru ələ keçirməyə
yaxın olan təşkilata ABŞ aviasiyası əngəl yaradır. Hətta Fidel Kastrodan da kömək
səngiyir.
FMLN isə ideologiyasını dəyişmir, gerilyanı davam etdirir. Nəhayət, 1992-ci
ildə hakimiyyət partizanlarla saziş bağlamalı olur. Təşkilatın xəyanətkar lideri
Xoakin Vilyalobos isə hərəkatın əleyhinə çıxır.
Təşkilata mənşəcə fələstinli Şəfik Xandal rəhbərlik etməyə başlayır. O,
hətta 2004-cü ilin prezident seçkilərində səslərin 36 faizini alaraq ikinci
olmuşdu. Nəhayət, 2009-cu ildə 49 yaşlı Maurisio Funes prezident seçilir. Bu
Sol-un Latın Amerikasında növbəti tarixi zəfərlərindən biri idi. M.Funes
səslərin 51,27 faizinə sahib çıxır. Onun rəqibi Rodriqo Avila isə 48,73 faiz
səs toplayır.
Funer rəhbər posta gələr-gəlməz ölkədəki qarşıdurmanı bitirən “1992-ci
il müqaviləsi”nin 20 illiyi münasibətilə çıxış edərkən xalqdan ordunun adından üzr
istəyir.
O, Əl-Mozotedə 936 vətəndaşın öldürülməsində əvvəlki hakimiyyətin cavabdehlik daşıdığını deyir: “Salvador ordusu müasir Latın Amerikası tarixində ən böyük vətəndaş müharibəsini törədib. Hökumət olaraq qarşıdurmalarda ölən 75 min insandan və itən 12 min nəfərin yaxınlarından üzr istəyirik”. Yoldaş prezident çıxışı zaman göz yaşlarını saxlaya bilmir. O geridə qalan “Əl Mozote” qətliamı zamanı jurnalist işləyirdi.
O, Əl-Mozotedə 936 vətəndaşın öldürülməsində əvvəlki hakimiyyətin cavabdehlik daşıdığını deyir: “Salvador ordusu müasir Latın Amerikası tarixində ən böyük vətəndaş müharibəsini törədib. Hökumət olaraq qarşıdurmalarda ölən 75 min insandan və itən 12 min nəfərin yaxınlarından üzr istəyirik”. Yoldaş prezident çıxışı zaman göz yaşlarını saxlaya bilmir. O geridə qalan “Əl Mozote” qətliamı zamanı jurnalist işləyirdi.
Beləliklə,
sağçı arenanın ölkədə
illər boyu sürən hökmranlığını qıran
Funesin andiçmə mərasimində iştirak edənlərdən biri də Hillari Klinton
olur. Salvador mətbuatı həmin ərəfədə yazır ki, Klinton iflasa uğrayıb. Çünki Funesin and içdikdən
sonrakı ilk işi, Kuba ilə ölkəsi
arasında təxminən 50
ildir kəsilən diplomatik əlaqələri yenidən bərpa etmək olur.