Diana və Faina

...Və beləcə gəlib çıxdıq Diana Melazzi haqda yazmağa. O Diana ki, 2009-cu il Roma həbsxanasında asılmış vəziyyətdə tapıldı. Bu italyan solçu qadın ilk növbədə faşizmin yarandığı ölkədə apardığı hünərli mübarizəsinə görə diqqətimi çəkmişdi. 

                                                                                                                                   (Diana)

Dianın üzv olduğu “Qırmızı briqada”nın əsası hələ 1970-ci ildə Alberto Françesko və Marqarita Kaqol tərəfindən qoyulmuşdu. Məqsədi silahlı müqavimət göstərməklə devrimçi bir dövlət qurmaq olan “Qırmızı briqada”çıların devizi “bir adamı vur, 100 adamı xilas et” idi. Militarian solçu qruplaşmasının üzvü olan Diana isə ömürlük azadlıqdan məhrumedilmə cəzasına məhkum edilmişdi. Çünki 2002-ci ilin martında İtaliya hökumətinin müşaviri Marko Biacini qətlə yetirmişdi. Biaci İtaliyanın Nazirlər Kabinetinin əmək qanunvericiliyi ilə bağlı sənədinin hazırlanmasında məsul şəxs idi.

Amma Diananın müqavimət dövrünün sonu bir həbsə bənd imiş. Ömürlük həbs cəzası qərarından apelyasiya şikayəti versə də, məhkəmə hökmü qüvvədə saxlayır və o, çıxış yolunu intiharda görür. Bu da edam kürsüsündə üsyanın susqunluğu. Bu da qışqırtı içində döyüşən qiyamçının səssiz ölümü. Dar ağacına gedən yolda ədalətin bir gün mütləq günəş kimi bəşəriyyəti isidəcəyinə inanan solçunun çıxış yolunu intiharda tapması zəiflikdir məncə. Avropanı bir vaxtlar lərzəyə gətirən qadının intiharını sadəcə inamsızlıqla bağlayıram. Halbuki solçunun inamsızlığı nonsensdir. İnamsızdırsa solçu deyil. Diana isə intihara əl atmaqla sol cinahda duranları sanki inamsız olmağa çağırdı.

Həbsdən qaçış yollarını axtarmaq əvəzinə intihar etmək - qətldir. Qatil də sən, qurban da sən. O, silahdaşlarının köməyi ilə həbsdən qaça bilərdi. Doğrudur, bu çox çətin görünürdü. Çünki onu paytaxt Romadakı Rebibbia həbsxanasında təkadamlıq kamerada saxlayırdılar. Bununla belə, Diananın intihar etməməsi üçün ciddi nümunələr vardı.

Gəlin, baxaq- 2007-ci ildə Ştutqart məhkəməsi “Almaniyanın ən qorxulu qadını” inqilabçı Brigitte Monxauptu azadlığa buraxdı. Əfsanəvi “Alman Qırmızı Ordusu”nun (RAF) liderlərindən olan Monxaupt 1982-ci ildən həbsdə idi. Ümumilikdə 57 illik ömrünün 30 ilini məhbəsdə keçirib.

Elə həmin vaxt İspaniyada “Karmen” ləqəbi ilə tanınan başqa bir inqilabçı qadın – Belen Penyalvu 467 il həbs cəzasına məhkum olundu. Baskların ETA qruplaşmasının fəalı olan Karmen 1999-cu ildən həbsdədir. Onu 1985-ci ildə 1 nəfərin ölümü ilə nəticələnən Madrid teraktında suçlayıblar. Monxaupt ilə Karmen də Diana kimi inqilaba 70-ci illərdə gəliblər. Ancaq ümidsiz inqilabçı qadınlardan biri azadlıqda, digəri isə azadlığa çıxmaqda inamlıdır. Diana da yaşasaydı, mübarizəsi davam edəcəkdi. Görünür, immuntetində İNAM çatışmazlığı var idi.  İntihar isə onun savaşına son qoydu. Azərbaycanın payına bu silsilədən Faina Kunqurova düşür. ADP üzvü olmuş yəhudi əsilli qadın həbsdə ağır xəstəlik ömrünü yediyi vaxt-ölüm ayağında qürurla dayandı. Nə intihar etdi, nə əfv istədi...