Çe və Siruz

“Mən Ernesto idim, sadəcə Ernesto. Siz də sadəcə bir şey olaraq mövcud olacaqsınız. Çe olmağı isə özüm istədim. Siz də inansanız olacaqsınız, əgər inansanız...”.

Argentinalı doktor Ernestonu Çe edən inam idi. İnam isə imandan daha güclüdür. İnamsız imanlı olmaqdansa, inamlı imansızlığı üstün tutardım. Bu gün isə əfsanəvi inqilabçının Boliviyada tələf edildiyi gündür. O cismən ələ keçirilmişdi, ideyaları isə Nəimi kimi artıq çoxdan beyinləri “korlamışdı”. Ona görə də tarix və gələcək nəsillər üçün Çenin 9 oktyabrda öldürülməsi elə bir əhəmiyyət kəsb etmir. O ki ideyalarda yaşayır?!

  

Mən ilk dəfədir Ernesto barədə yazıram və YAP-ın “Dədə Qorqud”u Siruz Təbrizlinin onun barədə söylədiyi fikirlər cəlbedicidir. Sitat: “Çe Gevaraya marağın artması elə-belə deyil. Mənim də cavanlıqda ideallarımdan biri Çe Gevara olub. Vaxtilə Azərbaycan televiziyasında 45 dəqiqə Çe haqqında veriliş aparmışam. Dünya insanlarını, xüsusilə gəncləri onun haqq-ədalət yolunda şəhid olması cəlb edir. Çe Gevaraya rəğbət varsa, bu çox tutarlı siqnaldır. Buna göz yummaq olmaz, reaksiya vermək lazımdır”.

S.Təbrizli vurğulayır: “Çe artist, müğənni, idmançı, ya da Ronaldo deyil ki, deyim futbol oynayır, qəşəng oğlandır deyə, şəklini gəzdirirlər. Bu adam siyasətçidir, haqq uğrunda şəhid olub. Qoy araşdırılsın ki, niyə bu cavanlar iki həftədə bir kitab yazan, böyük filosof, böyük akademik Ramiz Mehdiyevin şəklini köynəklərinin üstündə gəzdirmirlər, amma uzaq Argentinada anadan olub Kubada, vuruşan, Boliviyada şəhid olan Çe Gevaranın şəklini gəzdirirlər?”. 

Düşündürücü və geniş mülahizələrə yol açan ifadələrdir. Lakin Azərbaycanda Çenin gənclər arasında populyarlığı hələlik ekstensializmdən başqa heç nədir. Sadəcə, Çenin rəsmi olan köynəyi geyinib öz aləmində, xəyalında inqilabçı hissini keçirirsən. Bu isə müvəqqəti romantizmdir. 

Çenin atributlarından istifadə edənlər vaxtı gələndə ondan imtina edəcəklər. Çe olduğu yüksəklikdə qalacaq, onlar çıxıb gedəcəklər. Çünki onlar üçün fərq etmir - Çe Gevara, yoxsa Murat Çeçeli, yaxud da Çingiz Qənizadə (ÇQ). Əsas odur ki, dəbdə olanı yaşasınlar. Çe isə nə nağıllardakı romantik qəhrəmandır, nə də mifologiya. O tarixdir, tarixsə odur.

Çe isə tarixə, bəşəriyyətə, haqsızlığa qalib gəldiyini sözü ilə deyil, əməli ilə sübuta yetirmiş inqilabçıdır. O mübarizə aparıb, biz mübarizədən yazırıq. O inqilab edib, bizdə inqilabın imitasiyası ilə məşğuldurlar. Çeni tanımayanların bu gün onun rəsmi olan köynəkləri geyindiyini, sabah həmin lüpmen çoxluğun Ramiz Mehdiyevin şəkili olan papaq, köynək, burloklardan istifadə etdiyini görsəm qətiyyən təəccüblənmərəm...